Analityka ogólna

Badania analityki ogólnej opierają się głównie na analizie laboratoryjnej próbek kału i moczu. Mocz jest wytwarzany przez nerki w celu usunięcia rozpuszczalnych szkodliwych produktów przemiany materii. Kał jest formowany w jelitach z niestrawionych resztek pokarmowych. Mimo, że i mocz i kał mają na celu usunięcie pewnych związków z organizmu, to ich prawidłowy skład jest bardzo ważny, bo obrazuje sprawność funkcjonowania różnych narządów i układów.

Badania analityki ogólnej obejmują ocenę:

• wyglądu próbki (konsystencji, barwy, zapachu kału, przejrzystości moczu)
• odczynu pH materiału
• obecności białych krwinek (leukocytów), świadczących o stanie zapalnym
• obecności czerwonych krwinek (erytrocytów), świadczących o krwawieniu

Mocz dodatkowo bada się pod kątem obecności glukozy, mocznika, bilirubiny, ketonów czy białek. Wykrycie nieprawidłowości może świadczyć o zmianach w metabolizmie węglowodanów, zaburzeniach funkcji trzustki, wątroby czy nerek.

W kale ponadto wyklucza się obecność śluzu, ropy, niestrawionych resztek pokarmowych (np. kulek tłuszczu), które mogą informować o złym trawieniu i wchłanianiu składników pokarmowych. Jeśli zaś podejrzewa się zarażenie pasożytami, próbkę stolca ocenia się pod mikroskopem w kierunku obecności ich jaj lub dojrzałych form.

Badania analityki to proste i szybkie oznaczenia, które jednak warto wykonać, bo dostarczają wielu cennych informacji na temat ogólnego stanu zdrowia danej osoby. Ich główną zaletą jest to, że w porównaniu do badań krwi są stosunkowo nieinwazyjne, a tak jak one dają wskazówki co do potencjalnych przyczyn chorób.

Jednak ich pewnym ograniczeniem jest fakt, że jeśli próbki moczu lub kału zostaną pobrane nieprawidłowo, istnieje ryzyko zaburzenia wyniku.

Analityka ogólna – kiedy wykonać badania?

Testy wykonywane są w celu diagnostyki różnicowej przyczyn infekcji w obrębie układu moczowego lub pokarmowego (bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych), niezależnie od ich charakteru (ostre, przewlekłe) lub nasilenia (od łagodnych dolegliwości do stanów zagrażających życiu).

Pomocniczo, zastosowanie znajdują w potwierdzaniu lub wykluczaniu wielu chorób powodujących zaburzenia funkcji nerek (kamica nerkowa, cukrzyca, zespół nerczycowy) lub jelit (niedobory enzymów trawiennych, zespoły złego wchłaniania, nieswoiste choroby zapalne jelit, celiakia). Ponadto, mogą też okazać się przydatne przy podejrzeniu istnienia krwawienia z przewodu pokarmowego lub pęcherza moczowego, więc badania analityczne pośrednio mają swój udział w diagnostyce nowotworów.

Choroby układu pokarmowego i moczowego objawy

Do wykonania badań w ramach analityki ogólnej moczu i kału skłaniać powinny:

• ból, pieczenie podczas oddawania moczu
• poczucie parcia na mocz, częste oddawanie moczu
• zmiana zapachu i koloru moczu
• krwiomocz (krew w moczu)
• ból w okolicy lędźwi lub podbrzusza
• obrzęki kończyn
• dreszcze i gorączka
• nudności, wymioty
• skurczowe bóle brzucha
• biegunka o ostrym początku
• biegunki przedłużające się powyżej 2 tygodni
• niedokrwistość (anemia)
• krew w kale
• spadek apetytu i masy ciała, niedożywienie

Najczęściej wybierane badania

• Badanie moczu
  Podstawowe badanie wykonywane w diagnostyce chorób nerek i innych narządów
• Badanie kału
  Badanie wykonywane najczęściej w diagnostyce funkcji nerek.
• Mocznik w moczu
  Badanie znajduje zastosowanie przy rozpoznaniu niedokrwistości oraz chorób nowotworowych jelit.
• Pasożyty w kale
  Diagnostyka parazytologiczna jest ważnym elementem potwierdzenia zarażenia określonym pasożytem oraz wdrożenia skutecznego leczenia.